Gimnazjum nr 1 w Jeleniej Górze powstało po reformie oświaty na bazie działającej od 16 września 1945 roku, pierwszej po wyzwoleniu, szkoły w mieście – Szkoły Podstawowej nr 1 im. Tadeusza Kościuszki. Trud organizowania gimnazjum przejęli na siebie dotychczasowi pracownicy szkoły, z wyłączeniem nauczycieli, którzy z racji kwalifikacji do nauczania początkowego musieli przejść do innych „podstawówek” w mieście. Od samego początku postawiliśmy sobie za cel zbudować gimnazjum, do którego uczniowie będą chcieli uczęszczać oraz aktywnie uczestniczyć w życiu szkoły i jej środowiska, a po jego ukończeniu bez problemów podejmą naukę w wybranych przez siebie szkołach ponadgimnazjalnych. Zobowiązywały nas tradycje wypracowane przez ponad pół wieku działalności „starej” podstawówki, jej prestiż w środowisku lokalnym, osiągnięcia wielu pokoleń nauczycieli i wychowanków. Z tego też względu staraliśmy się o nadanie gimnazjum tego samego patrona – Tadeusza Kościuszki.
Obecny rok szkolny jest dziesiątym rokiem działalności gimnazjum i z tej perspektywy możemy powiedzieć, że nasz praca zmierza w dobrym kierunku.
W bieżącym roku szkolnym uczęszcza do szkoły 647 uczniów, a grono pedagogiczne liczy 50 nauczycieli. Posiadamy 24 oddziały: 7 klas I, 8 klas II oraz 9 klas III. Jesteśmy gimnazjum publicznym, uczęszczają do nas uczniowie zamieszkali w rejonie szkoły, jak również w miarę wolnych miejsc chętni uczniowie z innych części miasta i spoza Jeleniej Góry. Szkoła cieszy się uznaniem środowiska lokalnego, o czym świadczy fakt, iż co roku liczba kandydatów do szkoły znacznie przewyższa możliwości bazowe szkoły. O popularności szkoły decydują ponadto:
- różnorodne działania dydaktyczno-wychowawczo- opiekuńcze podejmowane przez radę pedagogiczną, pracowników administracji i obsługi, rodziców i całą społeczność uczniowską,
- sukcesy naukowe, artystyczne i sportowe naszych podopiecznych,
- wysoki poziom nauczania potwierdzony bardzo dobrymi wynikami egzaminu gimnazjalnego,
- wysokie poczucie bezpieczeństwa uczniów,
- atrakcyjne formy zajęć pozalekcyjnych,
- organizacja zajęć wyrównawczych oraz terapii pedagogicznej,
- wysoki poziom imprez i uroczystości szkolnych,
- aktywne uczestnictwo uczniów w życiu kulturalnym miasta,
- działalność samorządowa uczniów w szkole i w mieście,
- współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę,
- klimat i dobra atmosfera w relacjach wszystkich podmiotów.